Eind vorig jaar gaf ik me op als lid van MVO Nederland. Pardon, ik bedoel als partner. Want maatschappelijk verantwoord ondernemen, dat doen we samen. Nu laat ik het met opzet klinken als een slogan uit de jaren ’90 van de vorige eeuw, maar het is natuurlijk wel waar. En precies daarom lijkt het me een goed plan om achter mijn computer vandaan te komen en zo af en toe eens rond te kijken wie het nou écht doen, die transitie waar de wereld op zit te wachten. Want erover schrijven is één ding, het werkelijk dóen is iets anders.
Mijn eerste kennismaking zou Het Nieuwjaarsevent zijn. ‘Iedereen die iets met duurzaamheid en MVO doet, is daar aanwezig’, zo was mij verzekerd door een dame die het weten kan: Annick Schmeddes van Sustainable Talent. Zij verbindt ‘duurzame professionals’ met elkaar en dat leverde haar een 50ste plaats op de Duurzame 100 van Trouw. Jammer genoeg gooide een winterstorm roet in het eten door op de bewuste dag het (trein)verkeer halflam te leggen. Nu ga ik volgende week in de herkansing.
Breed palet
Op de Meet & Greet Summer Edition op het trendy NDSM terrein in Amsterdam ga ik ze dan echt ontmoeten, de MVOndernemers. De gastenlijst toont een breed palet: van de MVO-manager van een gerenommeerd technologiebedrijf tot eenzaamheidsbestrijder; van openbaarvervoersspecialist tot lichtmakelaar of directeur duurzaamheid uit de specerijenindustrie, met stagiair. Precies wat je verwacht en hoopt: vertegenwoordigers van verschillende branches en belangengroeperingen die allemaal hun steentje bijdragen.
Verspilde moeite
Jammer genoeg is het alleen allemaal verspilde moeite, volgens Denker des Vaderlands René ten Bos. Tenminste, als we zijn redenering volgen zoals die werd weergegeven in een artikel in Trouw van deze week. Daarin zet hij MVO en duurzaamheid weg als managementtermen die, verpakt in lekker bekkende frames als People Planet Profit, suggereren dat we de ‘complexe ecologische vraagstukken waar we voor staan […] wel even kunnen aanpakken per sector of branche of stad. […] Terwijl ze een systeem-holistische benadering vereisen.’ Klimatologen ‘kotsen de term duurzaamheid allemaal uit’, volgens Ten Bos. “Er bestaat een enorme kloof tussen de wetenschappelijke stand van zaken en wat bedrijven en mensen individueel kunnen en willen doen.”
Ecologisch bewustzijn
Tja. Dat realiseert iedere ondernemer zich, die in dit onderwerp geïnteresseerd is (ik durf het D-woord al haast niet meer te gebruiken). Maar wat dan? Op de oude voet verder? Onmogelijk. Het antwoord van Ten Bos is dat ‘we een ecologisch bewustzijn moeten creëren […] waarmee je werkelijk begrijpt dat je deel uitmaakt van de planeet.’ En dat we begrijpen dat het kapitalisme geen duurzaam systeem is. Hier gebruikt Ten Bos de term zelf ook. “Duurzaamheid is geen groei en groei is niet duurzaam.”
Gelukkig zie ik in de kolom ‘duurzame oplossingen’ die de deelnemers aandroegen voor op de gastenlijst, niets staan wat in die richting wijst. Ik zie ‘integratie’, ‘meer circulair’ en ‘klassiek denken doorbreken’. Ik zie ‘CO2 neutraal ondernemen’, ‘betrokken fairbinden’ en ‘positief perspectief’. Dat gaat al aardig de holistische kant op, toch? En ja, er staat ook een ‘Ik ben er nog niet uit’ tussen. En laten we eerlijk zijn: dat zijn we nog lang niet. Daarom moeten we elkaar juist opzoeken.